Koszty rozwodu, czy też dokładniej koszty postępowania sądowego w sprawie o rozwód, możemy podzielić na koszty stałe – bez których uiszczenia (za pewnymi wyjątkami) Sąd nie podejmie żadnych działań oraz koszty dodatkowe, które mogą, ale nie muszą powstać w toku prowadzonej sprawy rozwodowej.
KOSZTY STAŁE
Opłata od pozwu rozwodowego
Decydując się na wniesienie do sądu pozwu rozwodowego musimy pamiętać, że takie pismo podlega opłacie sądowej w wysokości 600 zł. Kwotę tę należy uiścić na rachunek bankowy właściwego Sądu Okręgowego lub bezpośrednio w kasie tego sądu, a dowód jej uiszczenia należy dołączyć do pozwu.
Brak uiszczenia opłaty sądowej od pozwu skutkować będzie wezwaniem osoby wnoszącej pozew (strona powodowa) do uzupełnienia braków formalnych pozwu poprzez jej uiszczenie w terminie 7 dni. W razie nieuiszczenia opłaty w terminie Sąd zwróci pozew.
Warto przy tym pamiętać, że w przypadku gdy strona powodowa znajduje się w trudnej sytuacji finansowej i nie jest w stanie uiścić opłaty sądowej, to ma możliwość wystąpienia do Sądu z wnioskiem o zwolnienie jej od konieczności ponoszenia kosztów sądowych w całości lub w części.
Wniosek taki powinien zawierać oświadczenie, że nie jest się w stanie ponieść kosztów sądowych bez uszczerbku dla siebie i rodziny. Ponadto do wniosku należy dołączyć własnoręcznie podpisany formularz pt. Oświadczenie o stanie Rodzinnym, Majątku, Dochodach i Źródłach Utrzymania, w którym należy opisać swoją sytuację finansową i rodzinną – okoliczności te należy podeprzeć stosownymi dowodami (np. zaświadczeniem o zarobkach/uzyskiwanych świadczeniach, rachunkami obrazującymi koszty utrzymania itp.).
Opłata za wydanie odpisu aktu stanu cywilnego
Należy również pamiętać, iż jednymi z podstawowych załączników do pozwu rozwodowego są odpisy aktów stanu cywilnego, tj. odpis aktu małżeństwa oraz, w przypadku posiadania małoletnich (do ukończenia 18 roku życia) dzieci, odpisy ich aktów urodzenia.
Strona wnosząca pozew o rozwód musi się zatem liczyć z koniecznością uiszczenia opłaty w wysokości 22 zł w przypadku odpisu skróconego lub 33 zł w przypadku odpisu zupełnego (opłata dotyczy odpisu jednego aktu). Co do zasady wystarczy przedłożyć odpisy skrócone aktów stanu cywilnego.
Opłata skarbowa od pełnomocnictwa
Jeżeli w sprawie rozwodowej reprezentować ma nas pełnomocnik profesjonalny, tj. radca prawny lub adwokat, konieczne będzie uiszczenie opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, którą to opłatę należy uiścić rzecz, właściwego ze względu na miejsce położenia sądu, wójta (burmistrza, prezydenta miasta) za pośrednictwem urzędu miasta, na dedykowany rachunek bankowy lub bezpośrednio w kasie urzędu.
Przykładowo:
Jeżeli pozew wnosimy do Sądu Okręgowego w Krakowie to opłatę skarbową należy wnieść na rachunek bankowy Urzędu Miasta Krakowa.
KOSZTY DODATKOWE
Niezależnie od wymienionych wyżej opłat stałych, konieczne może się okazać uiszczenie także opłat dodatkowych – niezbędnych do uiszczenia już na etapie składania pozwu lub powstałych w toku sprawy sądowej.
Opłaty dodatkowe, które należy uiścić wraz z opłatą od pozwu rozwodowego
Przykładowo, jeżeli w ramach postępowania rozwodowego chcemy również przeprowadzić podział majątku wspólnego, to wniosek taki podlega opłacie w wysokości 1 000 zł – jeżeli pomiędzy stronami istnieje spór co do sposobu podziału majątku lub w wysokości 300 zł – jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt podziału majątku wspólnego.
W przypadku natomiast gdy strona wnosząca pozew o rozwód domaga się także nakazania drugiemu małżonkowi opuszczenia wspólnie zajmowanego domu/mieszkania, to wniosek taki podlega opłacie
w kwocie 200 zł.
Opłaty dodatkowe mogące powstać w trakcie trwania sprawy rozwodowej
Należy pamiętać, że w przypadku gdy rozwodzący się małżonkowie mają wspólne małoletnie dzieci, Sąd może zwrócić się do Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów celem wydania opinii odnośnie m.in. wpływu złych relacji rodziców na dzieci, nastawienia dzieci do kontaktów z którymś z rodziców, czy ewentualnej próby negatywnego nastawiania dzieci przez jednego rodzica przeciwko drugiemu. Koszt takie opinii waha się w przeważnie między 500 zł a 2 000 zł. Koszt wydania opinii obciąża strony sprawy rozwodowej.
Ponadto, celem ustalenia warunków, w których wychowują się dzieci, Sąd może zlecić kuratorowi rodzinnemu wykonanie wywiadu środowiskowego w miejscu zamieszkania dzieci. Koszt sporządzenia wywiadu środowiskowego wynosi około 100 zł i również obciąża strony postępowania rozwodowego
Może się także okazać, że w trakcie postępowania rozwodowego wyniknie potrzeba wystąpienia do Sądu z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia naszemu roszczeniu, wówczas wniosek taki podlega opłacie w kwocie 100 zł – wnioski o udzielenie zabezpieczenia roszczenia zawarte w pozwie, jak również wniosek w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia o alimenty nie podlegają odrębnej opłacie.
KTO PONOSI KOSZTY SĄDOWE W SPRAWIE ROZWODOWEJ
W postępowaniu cywilnym funkcjonuje reguła, zgodnie z którą koszty postępowania sądowego, co do zasady, obciążają stronę przegrywającą proces – jest wówczas zobowiązana do zwrotu drugiej stronie poniesionych przez nią kosztów.
Reguła ta znajdzie zastosowanie także w sprawach rozwodowych, z tym, że dotyczy spraw, w których Sąd badał winę stron w rozpadzie pożycia małżeńskiego i uznał jedną ze stron za wyłącznie winną takiego rozpadu – wówczas, jeżeli wyłącznie winną jest strona pozwana, to w wyroku rozwodowym Sąd zobowiąże ją do zwrotu na rzecz strony powodowej kosztów sądowych (w tym uiszczonych opłat sądowych). Jeżeli za wyłącznie winną Sąd uzna stronę powodową, to zobowiąże ją do zwrotu na rzecz strony pozwanej ewentualnie poniesionych przez nią kosztów.
W sytuacji zaś gdy Sąd nie orzeka o winie stron, bądź uzna, że obie strony przyczyniły się do rozpadu pożycia małżeńskiego i nie można wskazać osoby wyłącznie winnej, koszty sądowe zostaną podzielone pomiędzy stronami po połowie, tj. w przypadku opłaty sądowej od pozwu strony zapłacą po 300 zł (strona pozwana zobowiązana będzie zwrócić te kwotę stronie powodowej).
Natomiast gdy do rozwodu dojdzie na zgody wniosek stron (bez orzekania o winie), Sąd z urzędu, tj. bez odrębnego wniosku stron, zwróci stronie powodowej połowę opłaty od pozwu (300 zł) zaś pozostałą kwotę podzieli po połowie pomiędzy strony – strona pozwana zobowiązana zostanie do zwrotu na rzecz strony powodowej kwoty 150 zł.
Finalnie należy mieć także na uwadze fakt, iż strona przegrywająca sprawę zobowiązana będzie zwrócić stronie wygrywającej ewentualne koszty zastępstwa procesowego (minimum 720 zł), w przypadku zaś braku strony wyłącznie winnej rozpadu pożycia małżeńskiego koszty pomocy prawnej strony ponoszą we własnym zakresie.
***
Nasza Kancelaria zajmuje się kompleksowym wsparciem prawnym swoich Klientów w toku procesu rozwodowego. Jeżeli w związku z treścią powyższego wpisu masz jakieś pytania lub też chciałbyś skonsultować z nami swoją sytuację, zachęcamy do kontaktu.