Frankowicze często zastanawiają się na tym, czy łącząca ich z bankiem umowa kredytowa indeksowana lub denominowana do CHF (innymi słowy waloryzowana kursem franka szwajcarskiego), nadaje się do unieważnienia na drodze sądowej. W związku z tym postanowiliśmy dokonać przeglądu postanowień uznanych jak dotąd przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (SOKiK) za abuzywne (niedozwolone). Postanowienia te zostały już wpisane do Rejestru klauzul niedozwolonych.
Jeżeli znajdziesz w swojej umowie zapisy identyczne lub podobne do tych wskazanych poniżej, z dużym prawdopodobieństwem łącząca Cię z bankiem umowa frankowa jest nieważna.
Przedmiotowe klauzule można również znaleźć na stronie: https://www.rejestr.uokik.gov.pl/
BRE Bank S.A. (obecnie mBank S.A.)
„Raty kapitałowo-odsetkowe oraz raty odsetkowe spłacane są w złotych po uprzednim ich przeliczeniu wg kursu sprzedaży CHF z tabeli kursowej BRE Banku S.A. obowiązującego na dzień spłaty z godziny 14:50” (klauzula nr 5743).
Bank Millennium S.A.
„Kredyt jest indeksowany do CHF/USD/EUR, po przeliczeniu wypłaconej kwoty zgodnie z kursem kupna CHF/USD/EUR według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku Millennium w dniu uruchomienia kredytu lub transzy” (klauzula nr 3178).
„W przypadku kredytu indeksowanego kursem waluty obcej kwota raty spłaty obliczona jest według kursu sprzedaży dewiz, obowiązującego w Banku na podstawie obowiązującej w Banku Tabeli Kursów Walut Obcych z dnia spłaty” (klauzula nr 3179).
GE Money Bank S.A. (obecnie Bank BPH S.A.)
„Kredytobiorca zobowiązuje się dokonywać spłaty kredytu, w wysokościach i terminach podanych w Załączniku nr 1 do Umowy – kalendarzu spłat na rachunek Banku nr: 38 1710 0007 0000 0098 8086 7103 (decyduje data wpływu na rachunek Banku), które będą zaliczane w następującej kolejności: należne opłaty i prowizje, odsetki umowne, kapitał kredytu i odsetki karne. Kwoty wskazane w kalendarzu spłat podane są w walucie kredytu. Spłaty dokonywane będą przez Kredytobiorcę w złotych, po uprzednim przeliczeniu spłaty wg kursu GE Money Banku S.A. (kursu Banku). Kurs Banku jest to średni kurs złotego w stosunku do waluty kredytu opublikowany w danym dniu w prasie przez NBP, powiększony o zmienną marżę kursową Banku, która w dniu udzielenia kredytu wynosi 0,06. Marża kursowa może ulegać zmianom i jest uzależniona od rozpiętości kursów kupna i sprzedaży waluty kredytu na rynku walutowym” (klauzula nr 5622).
DNB Bank Polska S.A.
„Do określenia własnego kursu kupna i sprzedaży waluty w Tabeli Bank stosuje odchylenie od średniego kursu danej waluty, określonej przez Narodowy Bank Polski. Różnica pomiędzy kursem kupna waluty a kursem sprzedaży waluty wynosi maksymalnie 10% od wartości obu kursów waluty. Różnica ta stanowi spread walutowy” (klauzula nr 6380).
Należy pamiętać, że zgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony konkurencji i konsumentów, prawomocna decyzja o uznaniu postanowienia wzorca umowy frankowej za niedozwolone ma skutek wobec przedsiębiorcy, co do którego stwierdzono stosowanie niedozwolonego postanowienia umownego oraz wobec wszystkich konsumentów, którzy zawarli z nim umowę na podstawie wzorca wskazanego w decyzji.
Przekładając powyższe na kanwę spraw frankowych: jeżeli kredytobiorca zawarł z bankiem umowę, w której znalazło się postanowienie o treści identycznej z przedstawioną powyżej, nie jest nim w żaden sposób związany. Jednocześnie w sprawie o stwierdzenie nieważności takiej umowy sąd rozstrzygający sprawę zobowiązany będzie wziąć pod uwagę okoliczność, że kwestionowana przez frankowicza klauzula umowna została już wpisana do Rejestru klauzul niedozwolonych.
Mamy tutaj bowiem do czynienia z tzw. rozszerzoną skutecznością prawomocnego wyroku wydanego przez SOKiK (orzeczenie prejudycjalne), wiążącego inne sądy, które są zobowiązane do jego bezwzględnego respektowania. Podobnie należy traktować – jak się wydaje, również i same decyzje Prezesa UOKiK stanowiące podstawę umieszczenia danej klauzuli w Rejestrze.
Z całą pewnością w przypadku banków, których postanowienia zostały już uznane za abuzywne i wpisane do Rejestru klauzul niedozwolonych, możliwość unieważnienia całej umowy wydaje się więc być – z punktu widzenia frankowiczów, znacząco ułatwiona.
Z utrwalonego obecnie orzecznictwa Sądu Najwyższego w przedmiocie skutków ostatecznej decyzji Prezesa UOKiK lub prawomocnego wyroku SOKiK wydanego w postępowaniu w sprawie o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone, zakończonego wpisem konkretnego postanowienia stosowanego przez konkretnego przedsiębiorcę do Rejestru klauzul niedozwolonych, jednoznacznie wynika, iż ani wyrok SOKiK, ani też wpis postanowienia do ww. Rejestru nie wiąże w sprawach dotyczących innego przedsiębiorcy, nawet jeżeli kwestionowane w takim postępowaniu postanowienia wzorca umowy mają tożsame brzmienie, co postanowienia uznane wcześniej za niedozwolone i wpisane do rejestru.
Powyższe nie oznacza jednak, że decyzje Prezesa UOKiK oraz wyroki SOKiK dotyczące kredytów frankowych nie są również przydatne w sprawach pozostałych kredytobiorców, nawet jeżeli dotyczą one innych banków lub wzorców umownych o nieco zmienionej treści. Należy zwrócić uwagę, że uzasadnienia orzeczeń wydanych przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów stanowią zwykle bogate i ciekawe źródło rzetelnych analiz prawnych, a w szczególności odnaleźć w nich można argumenty leżące u podstaw uznania danego postanowienia za niedozwolone. Jednocześnie nic nie stoi na przeszkodzie ku temu, aby wykorzystać je we własnej sprawie o unieważnienie kredytu frankowego.
Jeśli masz wątpliwości co do treści swojej umowy lub rozważasz pozwanie banku skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się, jakie masz opcje.
Niniejszy wpis ma charakter jedynie informacyjny i nie stanowi porady prawnej.