Za ponad miesiąc, tj. 25 września 2024 roku wejdą w życie przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 2024 roku o ochronie sygnalistów, która implementuje do polskiego systemu prawnego Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Obowiązek opracowania procedury dotyczy zarówno podmiotów publicznych, jak i podmiotów prywatnych, u których pracę zarobkową na dzień 1 stycznia lub 1 lipca danego roku wykonuje co najmniej 50 osób (należy tu uwzględnić zarówno pracowników, jak i inne osoby świadczące pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy). Więcej w tym zakresie przeczytasz tutaj.
Limit ten nie będzie miał jednak zastosowania do podmiotu prawnego wykonującego działalność w zakresie usług, produktów i rynków finansowych oraz przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, bezpieczeństwa transportu i ochrony środowiska. Zarówno doradcy podatkowi, jak i księgowi będą musieli wdrożyć nowe regulacje niezależnie od liczby zatrudnianych osób.
Zgodnie bowiem z art. 23 ust. 3 ustawy o ochronie sygnalistów próg ilości osób zatrudnionych przed podmiot prawny nie ma a zastosowania do podmiotu prawnego wykonującego działalność w zakresie usług, produktów i rynków finansowych oraz przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, bezpieczeństwa transportu i ochrony środowiska, objętych zakresem stosowania aktów prawnych Unii Europejskiej wymienionych w części I.B i II załącznika do dyrektywy 2019/1937.
Z kolei zgodnie art. 53 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (dalej: ustawa AML) instytucje obowiązane zostały zobowiązane do opracowania i wdrożenia wewnętrznej procedury anonimowego zgłaszania przez pracowników lub inne osoby wykonujące czynności na rzecz instytucji obowiązanej rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń przepisów z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
Wśród instytucji obowiązanych zgodnie z przepisami ustawy AML znajdują się m.in. doradcy podatkowi w zakresie czynności doradztwa podatkowego innych niż wymienione w pkt 14 tejże ustawy oraz biegli rewidenci oraz przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 i 641), których podstawową działalnością gospodarczą jest świadczenie usług polegających na sporządzaniu deklaracji, prowadzeniu ksiąg podatkowych, udzielaniu porad, opinii lub wyjaśnień z zakresu przepisów prawa podatkowego lub celnego, niebędący innymi instytucjami obowiązanymi, tj. innymi słowy m.in. biura rachunkowe.
W związku z tym, każde biuro rachunkowe oraz doradcy podatkowi powinno mieć wdrożoną wewnętrzną procedurę anonimowego zgłaszania przez pracowników lub inne osoby wykonujące czynności na rzecz biura rachunkowego rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń przepisów z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
Na podstawie art. 23 ust. 3 ustawy o ochronie sygnalistów biura rachunkowe oraz doradcy podatkowi zobowiązani są wdrożyć procedurę wewnętrzną przyjmowania zgłoszeń na zasadach wskazanych w art. 25 ustawy o ochronie sygnalistów.
Ministerstwo Finansów potwierdza, że ustawa o ochronie sygnalistów ma zastosowanie w zakresie nieuregulowanym przez akty normatywne UE. Dyrektywa 2015/849 dotycząca przeciwdziałania praniu pieniędzy, wdrożona przez ustawę AML, wymaga opracowania i wdrożenia procedury anonimowego zgłaszania naruszeń, niezależnie od liczby zatrudnionych pracowników. Dlatego art. 24 ust. 2 ustawy o ochronie sygnalistów, który dotyczy podmiotów zatrudniających mniej niż 50 osób, nie ma tu zastosowania. Tożsame stanowisko w sprawie zajął również resort pracy podkreślając, że obowiązek utworzenia kanału zgłoszeń wewnętrznych przez instytucje obowiązane wymienione w art. 2 ust. 1 ustawy AML jest niezależny od liczby osób wykonujących pracę w danym podmiocie (instytucji obowiązanej).
Nasza Kancelaria oferuje kompleksowe usługi w zakresie wprowadzenia do systemu ochrony sygnalistów. Z przyjemnością pomożemy Państwu zarówno w przygotowaniu się do wdrożenia procedury, jej opracowaniu, a także przeprowadzimy szkolenia ze stosowania wskazanych regulacji